බුදු සමය සෞන්දාර්ය හා රසාස්වාදය අගය කළ අයුරු

ජීවිතය අනිත්‍යය සසර දුක් සහිතය සියල්ල ශ්‍රනයක් ශ්‍රනයක් පාසා වෙනස් වේ. ශරීරය කුණු ගොඩක් දෙතිස් කුණු වලින් එය පිරී පවති. අනිත්‍ය සෑම දෙයක්ම දුක ගෙනදේ. කුමන සිනහාවක් ද කුමන සතුටක්ද ලෝකය කෙලෙස් ගින්නෙන් දැවෙමින් පවති. මෙබදු ඉගැන්විම් සිදුකරන බුදු සමයට සෞන්දාර්ය පිළිබඳ කතා කිරීමට අයිතියක් නැතැයිද බුදු සමය සෞන්දාර්ය විරෝධි දහමකැයිද ලෝකයෙහි ඇතැම් උගතුන් ප්‍රකාශ කරයි. එහෙත් බුදුදහම ගැඹුරින් හදාරා බලන කල්හි බුදු සමය තරම් සෞන්දාර්ය අගය කරන සෞන්දාර්ය වර්ණනා කරන සුන්දරත්වය දකින අන් දහමක් තවත් තිබේද යන ප්‍රශ්නය මතු වේ. අනිත්‍ය බව දුක් සහගත බව ලෝක යථාර්තයයි. බුදු කෙනෙකු පහළ නොවුවද ඒ යථාර්තය එලෙසින්ම ක්‍රියාත්මක වේ. උන්වහන්සේ සිදුකළේ එය පෙන්වාදීම පමණයි.  ඒ අනුව බුදු සමය සෞන්දාර්ය නොතකන දහමකැයි කිව නොහැක.

 

 

බුදුරජාණන් වහන්සේ සෞන්දාර්ය කලා රසාස්වාදය විදගත් අයුරු සඳහන් කිරීමේ දී තතාගතයන් වහන්සේ උපත ලැබුවේ, බුද්ධත්වයට පත් වුනේ, වැඩි කාලයක් ගත කළෙත් , පරිනිර්වාණයට පත් වුවෙත් සුන්දර වනාන්තර තුළයි.රමණිය උද්‍යාන තුළයි. අරිය පරියේසන සුත්‍රයේ බුදුරදුන් භාවනා කිරීමට තෝරාගත් ප්‍රදේශයේ සුන්දරත්වය මෙසේ වර්ණනා කරයි. “ මේ භුමී භාගය ඉතාමත් රමණියයි. වන ලැහැබද ප්‍රසාද ජනකයි. මනාතොටු ඇති සුදු වැලිතලා මැදින් ගලනා ජලය සිත් සනසන සුළුයි. හාත්පස ගොදුරු ගමකි. ප්‍රධාන වීර්ය වඩන කුල පුත්‍රය මීට වඩා සුදුසු අන් තැනක් නොමැති තරම්ය.  මහ පරිනිබ්බාන සුත්‍රයේ බුදුන් වහන්සේ තමන් වහන්සේගේ සිත්ගත් රමණීය ස්ථාන ආනන්ද තෙරුණ්ට පවසයි. “ ආනන්ද විශාලා මහනුවර රමණියයි. සබ්තත්තක චේතිය රමණියයි. මකුල පර්වතය රමණියයි.” එයින් ද පෙනෙන්නේ බුදුරදුන් සුන්දර ප්‍රදේශයන්ට කැමැත්ත දැක් වු බවය.

 

 

සක්කපඤ්හ සුත්‍රයට අනුව සක්දෙවියන්ට බුදුරදුන් හමුවට යාමට අවශ්‍ය වු බැවින් ඊට අවශ්‍ය වු බැවින් ඊට සුදුසු පරිසරයක් මැවීම පිණිස සක්දෙවියන් තම වීණා වාදකයා වු පංචසිඛ බුදුරදුන් වෙතට එවයි. ඔහු ඉන්ද්‍රසාල ගුහාව අසලට පැමිණ බුදුරදුන්ට ඇසෙන තෙක් මානයේ සිට සුරිය වච්චසාගේ රූපකාය වර්ණනා කරමින් ගීතයක් ගයමින් වීනාව වාදනය කරයි. එය අසා සිටි බුදුරදුන් අවසානයේ පංචසිඛට පවසන්නේ “ පංචසිඛ මම නුබේ ගායනය සහ වාදනය සසදා බැලුවෙමී. ගායනය ඉක්මවා වාදනය නොයයි. වාදනය ඉක්මවා ගායනය නොයයි. යනුවෙනි. ඒ අනුව බුදුරජාණන් වහන්සේ සෞන්දාර්ය විදගත් අයුරු පැහැදිළි වේ. බුදුරජාණන් වහන්සේද සෞන්දාර්ය ඇලුම් කළ සැබැ සුන්දරත්වය සැබැ ඇසකින් දුටු සෞන්දාර්ය කාමියෙකු බව පැහැදිළි වේ.